Το Σωματείο Διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας (ΣΔΕΝΓ), το οποίο αριθμεί πάνω από
τριάντα χρόνια ενεργούς δράσης, αποτελεί τον μοναδικό φορέα σε πανελλήνιο επίπεδο που
εκπροσωπεί τους επαγγελματίες διερμηνείς ελληνικής νοηματικής γλώσσας. Στο πολύπλευρο
έργο μας κεντρική θέση κατέχουν η υποστήριξη και συλλογική εκπροσώπηση των μελών μας, η
κατοχύρωση του επαγγέλματός μας και η ισότιμη πρόσβαση των κωφών και βαρήκοων
πολιτών σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες μέσω της διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα.
Με την παρούσα επιστολή εκφράζουμε την έντονη ανησυχία μας σχετικά με την πρόσφατη
ανακοίνωση του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης (ΚΕΔΙΒΙΜ) του Πανεπιστημίου Πατρών
αναφορικά με ένα νέο Πρόγραμμα, που φέρει τον τίτλο: «Διερμηνεία στην Ελληνική
Νοηματική Γλώσσα» (https://kedivim.upatras.gr/courses/diermineia-stin-elliniki-noimatiki-
glossa/).
Στο εν λόγω Πρόγραμμα, συνολικής διάρκειας μόλις 200 ωρών ασύγχρονης θεωρητικής
τηλεκπαίδευσης, η οποία απλώνεται σε χρονικό διάστημα 13 εβδομάδων, αναφέρεται ότι
σκοπός του είναι «να προσφέρει βασικές, αλλά και εξειδικευμένες γνώσεις που σχετίζονται με
τη διερμηνεία της νοηματικής γλώσσας», ενώ η πρόσκληση απευθύνεται σε μια ευρύτατη
γκάμα υποψήφιων ενδιαφερόμενων, ήτοι: σε εν ενεργεία εκπαιδευτικούς όλων των
ειδικοτήτων και όλων των βαθμίδων, σε εν ενεργεία διερμηνείς νοηματικής γλώσσας, σε
όσους ενδιαφέρονται να γίνουν διερμηνείς νοηματικής, σε αποφοίτους ΑΕΙ-ΤΕΙ και σε
φοιτητές ΑΕΙ, αλλά και σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Η έντονη ανησυχία του Σωματείου μας εστιάζεται κατά κύριο λόγο στο Β′ επίπεδο του
Προγράμματος, το οποίο είναι προαιρετικό και περιλαμβάνει τη διενέργεια εξετάσεων στη
διερμηνεία της νοηματικής γλώσσας «για όσους εκ των συμμετεχόντων κρίνουν ότι έχουν
πολύ καλό γλωσσικό επίπεδο γνώσης της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας (επίπεδο
γλωσσομάθειας Γ2)», ενώ σημειώνεται ότι στους επιτυχόντες χορηγείται Βεβαίωση
Επιτυχούς Εξέτασης στη Διερμηνεία της Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας.
Οι εξετάσεις αυτές μάς δημιουργούν την εύλογη απορία σχετικά με το πώς το ΚΕΔΙΒΙΜ θα
εξετάζει υποψηφίους σε πεδία που δεν έχει πριν διδάξει, αφού η εκπαίδευση είναι
αποκλειστικά θεωρητικής φύσεως, και μάλιστα, όπως ο ίδιος ο επιστημονικά υπεύθυνος του
Προγράμματος, κ. Κλήμης Άντζακας, μας ενημέρωσε σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε
μαζί του, η ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση αφορά μόνο κείμενα που θα αναρτώνται
σταδιακά και σε εβδομαδιαία βάση στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Αντίθετα, οι
εξετάσεις που ακολουθούν την εν λόγω εκπαίδευση αφορούν επιπλέον, εκτός από τη γραπτή
εξέταση στη διδαχθείσα ύλη, τα –πρακτικής φύσεως– πεδία της απόδοσης από την ελληνική
γλώσσα στην ελληνική νοηματική γλώσσα κειμένων κλιμακούμενης δυσκολίας και ποικίλης
θεματολογίας, καθώς και της απόδοσης βιντεοσκοπημένων ιστοριών κωφών, επίσης
κλιμακούμενης δυσκολίας και ποικίλης θεματολογίας, από την ελληνική νοηματική γλώσσα
στην ελληνική γλώσσα.
Στην πραγματικότητα, πρόκειται για την πανομοιότυπη διαδικασία εξετάσεων που διενεργεί
το ΣΔΕΝΓ από ιδρύσεώς του και ανελλιπώς μέχρι και σήμερα, υπό την αιγίδα του Τμήματος
Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου, με την υποστήριξη της Ομοσπονδίας
Κωφών Ελλάδος και τη συμμετοχή του Συλλόγου Διδασκόντων Ελληνικής Νοηματικής
Γλώσσας.
Η διαφορά ωστόσο έγκειται στο ότι, ενώ το ΚΕΔΙΒΙΜ δεν θέτει κανένα απολύτως τυπικό
κριτήριο γλωσσομάθειας, η Επιστημονική Επιτροπή των Εξετάσεων του ΣΔΕΝΓ, στην οποία
συμμετέχουν εκπρόσωποι των προαναφερθέντων συνεργαζόμενων με το Σωματείο φορέων,
θέτει συγκεκριμένα κριτήρια συμμετοχής στις εξετάσεις αυτές, ήτοι κατοχή Βεβαίωσης
Επάρκειας στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (που αποτελεί το βασικό επίπεδο
γλωσσομάθειας, για την εξέταση και πιστοποίηση του οποίου υπεύθυνη είναι η Ομοσπονδία
Κωφών Ελλάδος) και κατοχή Βεβαίωσης Παρακολούθησης Μαθημάτων τουλάχιστον 360
ωρών σε ένα από τα Κέντρα Εκπαίδευσης Διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας.
Βάσει των ανωτέρω, εκφράζουμε τη σοβαρή μας ανησυχία για την ποιότητα και το επίπεδο
της εκπαίδευσης που παρέχει το εν λόγω Πρόγραμμα του ΚΕΔΙΒΙΜ και κατ’ επέκταση για
τον επικίνδυνο και επιβλαβή αντίκτυπό του στους κωφούς και βαρήκοους συμπολίτες μας
μέσω αμφίβολης ποιότητας υπηρεσιών διερμηνείας που θα παρέχουν οι επιτυχόντες των
εξετάσεων του Προγράμματος.
Από την ίδρυση του Σωματείου μας, πριν από 33 χρόνια, μέχρι και σήμερα όλα τα μέλη μας
έχουν επιτύχει στις απαιτητικές Εξετάσεις που διοργανώνει το ΣΔΕΝΓ, ενώ, όπως
προαναφέρθηκε, είναι υψίστης σημασίας το ότι οι εξετάσεις αυτές, στο πλαίσιο μιας
κουλτούρας ευρύτερων συνεργειών, τελούνται μέσω σύμπραξης επίσημων φορέων, και
κυρίως με την πολύτιμη συνδρομή του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και
Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου, του καθ’ ύλην αρμόδιου για ζητήματα διερμηνείας.
Οι επαγγελματίες διερμηνείς που ανήκουν στο ΣΔΕΝΓ, ακολουθώντας τόσο το Καταστατικό
όσο και τον Κώδικα Δεοντολογίας και Επαγγελματικής Συμπεριφοράς του Σωματείου,
παρέχουν με αφοσίωση και επαγγελματισμό όλα αυτά τα χρόνια τις υπηρεσίες τους στην
κοινότητα των κωφών και βαρήκοων ατόμων. Με σταθερή αναβάθμιση των γνώσεών τους και
με ενίσχυση των επαγγελματικών τους δεξιοτήτων μέσω συνεχών επιμορφώσεων που τους
προσφέρει το ΣΔΕΝΓ, παρέχουν στήριξη σε πάσης φύσεως επικοινωνιακές ανάγκες της
κοινότητας των κωφών και σε κάθε πτυχή της ζωής τους, κερδίζοντας έτσι την εμπιστοσύνη
και την υποστήριξή τους. Η διαρκής αυτή προσήλωση στην επαγγελματική αρτιότητα και
συνέπεια αντικατοπτρίζει την αποφασιστικότητά μας να προσφέρουμε υψηλής ποιότητας
υπηρεσίες.
Συνοψίζοντας, το Σωματείο θα ήθελε να εκφράσει ανοιχτά τον έντονο προβληματισμό και τη
σοβαρή ανησυχία του σχετικά με τα ακόλουθα ερωτήματα που προκύπτουν ως προς το νέο
Πρόγραμμα του ΚΕΔΙΒΙΜ:
Πώς είναι δυνατόν μια ασύγχρονη θεωρητική τηλεκπαίδευση διάρκειας 13 εβδομάδων
να οδηγεί σε εξετάσεις όπου αξιολογούνται οι πρακτικές δεξιότητες ενός ατόμου στη
διερμηνεία της ελληνικής νοηματικής γλώσσας;
Πώς είναι δυνατόν να μην τίθεται κανένα κριτήριο επαρκούς γλωσσομάθειας για τη
συμμετοχή κάποιου στο Πρόγραμμα αυτό και πολύ περισσότερο στις εξετάσεις που θα
διενεργήσει;
Πώς διασφαλίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών που θα παρέχουν στο μέλλον οι
επιτυχόντες των εξετάσεων αυτών, όταν είναι ευρέως γνωστό ότι στα ΚΕΔΙΒΜ τα ποσοστά
επιτυχίας των συμμετεχόντων κρίνουν και τη βιωσιμότητα και συνέχιση των Προγραμμάτων;
Πώς είναι δυνατόν οι επιτυχόντες των εξετάσεων μέσα από ένα τόσο βραχύβιο
Πρόγραμμα να παρέχουν υπηρεσίες διερμηνείας σε ζητήματα υγείας, νομικές υποθέσεις κ.ά.
κωφών και βαρήκοων πολιτών;
Τέλος, πώς είναι δυνατόν ένα ΚΕΔΙΒΙΜ να είναι ο φορέας υλοποίησης των εξετάσεων της
διερμηνείας και αξιολόγησης των υποψηφίων, αντί του μοναδικού επιστημονικού και
επαγγελματικού Σωματείου Διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας;
Ζητούμε συνεπώς να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι εύλογες ανησυχίες μας και να ανασταλεί
άμεσα η διεξαγωγή του εν λόγω Προγράμματος από το ΚΕΔΙΒΙΜ του Πανεπιστημίου
Πατρών.
Τέλος, θα θέλαμε να τονίσουμε ότι, ως Σωματείο, έχουμε επανειλημμένως διεκδικήσει, τόσο σε
επιστολές που απευθύνουμε στα αρμόδια Υπουργεία όσο και σε συναντήσεις με τους εκάστοτε
ιθύνοντες, την κρατική επαγγελματική μας αναγνώριση μέσω μιας θεσμοθετημένης
διαδικασίας εκπαίδευσης και εξετάσεων. Μάλιστα, τέτοιας φύσεως πρωτοβουλίες όπως του
ΚΕΔΙΒΙΜ του Πανεπιστημίου Πατρών καθιστούν ακόμα πιο επιτακτική την ανάγκη να αρχίσει
θεσμικός δημόσιος διάλογος όλων των εμπλεκόμενων φορέων για σαφές σύγχρονο νομικό
πλαίσιο κατοχύρωσης του επαγγέλματός μας. Ευελπιστούμε η σημερινή συγκυρία να είναι
μια καλή ευκαιρία, ώστε οι ιθύνοντες να συνειδητοποιήσουν την ύπαρξη του θεσμικού κενού
και την ανάγκη να καλυφθεί άμεσα, αλλά πάντα με τις προσήκουσες ενέργειες και τις
απαιτούμενες προδιαγραφές.